Τα κάλαντα είναι ελληνικό έθιμο που διατηρείται αμείωτο ακόμα και σήμερα με τα παιδιά να γυρνούν από σπίτι σε σπίτι 2 μαζί ή και περισσότερα και να τραγουδούν τα κάλαντα συνοδεύοντας το τραγούδι τους με το τρίγωνο ή ακόμα και κιθάρες, ακορντεόν, λύρες, ή φυσαρμόνικες.
Τα παιδιά γυρνούν από σπίτι σε σπίτι, χτυπούν την πόρτα και ρωτούν: «Να τα πούμε;». Αν η απάντηση από τον νοικοκύρη ή την νοικοκυρά είναι θετική, τότε τραγουδούν τα κάλαντα για μερικά λεπτά τελειώνοντας με την ευχή «Και του Χρόνου. Χρόνια Πολλά». Ο νοικοκύρης τα ανταμοίβει με κάποιο χρηματικό ποσό, ενώ παλιότερα τους πρόσφερε μελομακάρονα ή κουραμπιέδες.
Κάλαντα λέγονται την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων και είναι διαφορετικά για κάθε γιορτή.
Καταγωγή της λέξης κάλαντα
Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα. Πιστεύεται ότι η ιστορία τους προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα. Βρήκαν, μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα (Ειρεσιώνη στην αρχαιότητα).
Τα παιδιά της εποχής εκείνης κρατούσαν ομοίωμα καραβιού που παρίστανε τον ερχομό του θεού Διόνυσου. Αλλοτε κρατούσαν κλαδί ελιάς ή δάφνης στο οποίο κρεμούσαν κόκκινες και άσπρες κλωστές. Στις κλωστές έδεναν τις προσφορές των νοικοκύρηδων.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά,
ψηλή μου δενδρολιβανιά,
κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά με τ' άγιο θρόνο.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός,
άγιος και πνευματικός
στη γη να περπατήσει
και να μας καλοκαρδίσει.
'Αγιος Βασίλης έρχεται
και όλους μας καταδέχεται
από την Καισαρεία
σ’εισ’αρχόντισσα κυρία.
Βαστάει εικόνα και χαρτί,
ζαχαροκαντιοζύμωτη
χαρτί και καλαμάρι,
δες και με το παλικάρι
Το καλαμάρι έγραφε
την μοίρα του την έλεγε
Άγιε μου άγιε μου καλέ Βασίλη.
Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις
κάτσε το πόνο σου να πεις,
κάτσε - κάτσε να τραγουδήσεις,
και να μας - και να μας καλοκαρδίσεις.
Και τοu χρόνου – Χρόνια πολλά
Πάει ο παλιός ο χρόνος
ας γιορτάσουμε παιδιά
και του χωρισμού ο πόνος
ας κοιμάται στη καρδιά.
Καλή χρονιά, καλή χρονιά,
χαρούμενη, χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις)
Γέρε χρόνε φύγε τώρα
παει η δική σου η σειρά
ήρθε ο νέος με τα δώρα,
με τραγούδια και χαρά.
Καλή χρονιά, καλή χρονιά,
χαρούμενη, χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις)
Μα κι αν φεύγεις πια μακριά μας
στην καρδιά μας πάντα ζει
κάθε λύπη και χαρά μας
που περάσαμε μαζί.
Καλή χρονιά, καλή χρονιά,
χαρούμενη, χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις)
Όλα γύρω χιονισμένα
όλα γύρω παγωνιά
μα θα λιώσουν ένα ένα
με τη νέα τη χρονιά.
Καλή χρονιά, καλή χρονιά,
χαρούμενη, χρυσή πρωτοχρονιά.. (δις)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου